Μαθήματα

Ειδικά Θέματα Επιχειρησιακής Έρευνας

Γενικά

Περιεχόμενα μαθήματος

  • Ακέραιος προγραμματισμός συνδυαστικής βελτιστοποίησης (combinatorial optimization).
  •  Knapsck Problem.
  • Travelling Salesman Problem.
  • Set Covering Problem.
  • Branch and Bound Algorithm.
  • Gomory Cutting Plane Algorithm.
  • Προβλήματα ταξινόμησης, κατάταξης και βέλτιστης επιλογής.
  • Προγραμματισμός Στόχων.
  • Analytic Ηierarchy Process (ΑHP).
  • Technique of Order Preference Similarity to the Ideal Solution (TOPSIS).

Μαθησιακοί Στόχοι

Το μάθημα πραγματεύεται έννοιες και μεθοδολογίες του Μαθηματικού Προγραμματισμού και της Πολυκριτήριας Λήψης Αποφάσεων. Έμφαση δίνεται στη μοντελοποίηση διοικητικών προβλημάτων με τη χρήση ακέραιων μεταβλητών (integer programming). Η εισαγωγή των τελευταίων επιτρέπει την μοντελοποίηση ενός μεγάλου εύρους προβλημάτων που αδυνατούν να μοντελοποιήσουν οι τεχνικές που καλύφθηκαν στα προαναφερθέντα υποχρεωτικά μαθήματα. Πέρα από προβλήματα που είναι από τη φύση τους ακέραια, αναλύεται η χρήση δυαδικών μεταβλητών (binary variables) για την εισαγωγή λογικών συνθηκών στα εκάστοτε μαθηματικά προγράμματα. Συζητιούνται επίσης ειδικές μορφές προβλημάτων συνδυαστικής βελτιστοποίησης (combinatorial optimization) όπως για παράδειγμα Knapsck Problem, Travelling Salesman Problem, Set Covering Problem κ.α. Σύντομη αναφορά γίνεται και στις διαδικασίες επίλυσης γενικών προβλημάτων ακεραίου προγραμματισμού (Branch and Bound Algorithm, Gomory Cutting Plane Algorithm). Επιπλέον το μάθημα έχει ως πρωταρχικό στόχο την εξοικείωση των φοιτητών με τις μεθοδολογίες πολυκριτήριας ανάλυσης αποφάσεων για τη λήψη διοικητικών αποφάσεων. Προβλήματα απόφασης, όπως εκείνα της ταξινόμησης, κατάταξης και βέλτιστης επιλογής ανάμεσα σε ένα σύνολο από εναλλακτικές δράσεις, είναι συνηθισμένα στο σύγχρονο επιχειρησιακό περιβάλλον και σχεδόν πάντα ο αποφασίζων πρέπει να λάβει υπόψη του πολλά, αντικρουόμενα και διαφορετικής μορφής κριτήρια. Τα προβλήματα, είτε αφορούν στο στρατηγικό, στο τακτικό ή στο καθημερινό επιχειρησιακό επίπεδο λήψεως αποφάσεων είναι πολύπλοκα και η ιδεατή λύση στις περισσότερες περιπτώσεις είναι αδύνατη.  Κατά τη διάρκεια του μαθήματος η προσπάθεια θα είναι να κατανοήσουν οι φοιτητές τις βασικές έννοιες της πολυκριτήριας θεωρίας αποφάσεων και πιο συγκεκριμένα τα παρακάτω:

  • Προγραμματισμός Στόχων (βεβαρημένος, λεξικογραφικός).
  • Analytic Ηierarchy Process (ΑHP).
  • Technique of Order Preference Similarity to the Ideal Solution (TOPSIS).

Με την συμπλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα πρέπει να είναι σε θέση:

  • Με την ολοκλήρωση της διδασκαλίας οι φοιτητές αναμένεται να έχουν καλλιεργήσει ιδιαιτέρως τη δυνατότητα επίλυσης ρεαλιστικών προβλημάτων βελτιστοποίησης σε πραγματικό χρόνο.

Γενικές Ικανότητες

  • Αυτόνομη Εργασία.
  • Ομαδική Εργασία.
  • Λήψη αποφάσεων.
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου.
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής.
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Μέθοδοι Διδασκαλίας

  • Στην τάξη.

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

  • e-learning.
  • e-mail.

Οργάνωση Διδασκαλίας

ΔραστηριότηταΦόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις39
Συγγραφή εργασίας (εργασιών)20
Αυτοτελής Μελέτη66
Σύνολο125

Αξιολόγηση Φοιτητών

Ι. Γραπτή τελική εξέταση (50-100%)

Γραπτή τελική εξέταση και γραπτή εργασία , που προσαυξάνει τη βαθμολογία της τελικής εξέτασης. Η γραπτή τελική εξέταση περιλαμβάνει :

  • ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και
  • επίλυση προβλημάτων (ασκήσεων) με ποσοτικά δεδομένα.

Τα κριτήρια και ο τρόπος αξιολόγησης γίνονται γνωστά στους φοιτητές κατά τη διάρκεια των αρχικών διαλέξεων.

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ

  1. Εισαγωγή στην Επιχειρησιακή Έρευνα Hamdy A. Taha.
  2. Συνδυαστική Βελτιστοποίηση, Ιωάννης Μαρινακης, Αθανάσιος Μυγδαλας.

ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΟΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  1. ΔΙΑΚΡΙΤΗ ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ, ΜΗΛΙΩΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΜΟΥΡΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ.